Wywieranie wpływu
KORYGOWANIE ZACHOWAŃ
Bywają sytuacje, w których nasze zachowanie jest mało skuteczne. Jest to szczególnie dotkliwe, gdy druga strona zachowuje się w sposób wyzwalający w nas negatywne uczucia (złość, gniew, troskę, obawę, rozdrażnienie, irytację, zaniepokojenie, poniżenie itd.). Propozycję dla wzmocnienia naszej skuteczności w relacjach z innymi ludźmi jest formułowanie konstruktywnej informacji zwrotnej wraz z przywoływaniem zaplecza. Korzystając jednak z tej podpowiedzi należy przestrzegać kolejności proponowanych działań. Możesz również ograniczyć się w pierwszej reakcji do sformułowania tylko oczekiwań wobec osoby, np. Proszę przychodź punktualnie.
Etap I – Informowanie
Przekaż osobie zachowującej się w sposób wyzwalający w tobie negatywneuczucia konstruktywną informację zwrotną (fakty + uczucia/myśli + oczekiwania). Dajesz jej w ten sposób możliwość przejęcia odpowiedzialności za siebie i korekty swojego zachowania. Nie zawsze wszakże ludzie zachowują się „źle”, dlatego że mają „złe” intencje. Czasami nie są świadomi, że ich zachowanie wyzwala w nas dyskomfort. Tak sformułowany komunikat mający cechy konstruktywnej informacji zwrotnej rzadko kiedy bywa zlekceważony przez drugą osobę. Wyobraźmy sobie jednak ciąg dalszy, gdyby ta druga osoba nie skorygowała swojego zachowania.
Etap II – Wzmocnione informowanie
Powołaj się na fakt, że już raz na ten temat rozmawialiście. Skonstruuj kolejną informację zwrotną. Jednak tym razem komunikat należy wypowiedzieć z większą ekspresją niż poprzednim razem. Ważne jest, aby nasze oczekiwania były precyzyjne, konkretne, odnosiły się do zachowania jednostki, a nie cech osoby. Zwróć uwagę, aby Twoje oczekiwania nie miały życzeniowego charakteru (np. Chciałabym, abyś był lepszy!) Gdyby i tym razem nie nastąpiła korekta zachowania – przechodzimy do etapu III.
Etap III – Przywołanie zaplecza
Zaplecze jest rodzajem sankcji wobec osoby, która zachowuje się wobec nas uciążliwie.
Żeby zaplecze było skuteczne, musi spełniać kilka warunków:
- musi być rodzajem uciążliwości dla osoby, wobec której je inicjujesz;
- musi mieścić się w Twoich możliwościach psychologicznych, prawnych, finansowych itp.;
- musi być adekwatne do zachowania
Gdyby nadal nie nastąpiła korekta zachowania, to przechodzimy do etapu IV.
Etap IV – Spełnienie zaplecza
Przystępujemy do wyegzekwowania sankcji. Często na tym etapie się wycofujemy. Przyczyną naszego wycofania jest źle sformułowane zaplecze w etapie III procedury. Sankcja jest trudna do zrealizowania, bo nie mamy siły psychicznej do jej wykorzystania lub jest zbyt wygórowana w stosunku do zachowania osoby lub jest niezgodna z prawem itd.. Tracimy skuteczność wywierania wpływu na innych, gdy wydłużamy zaprezentowaną powyżej procedurę na jakimkolwiek etapie. Również pominięcie jednego z etapów powoduje brak naszej skuteczności w kierunku sprowokowania buntu u osoby wobec, której próbujemy ją zastosować. Może to doprowadzić do eskalowania niepożądanego zachowania.
WZMACNIANIE ZACHOWANIA
Jeżeli zależy Ci na wzmocnieniu zachowań drugiego człowieka, to wystarczy sformułować konstruktywną pochwałę (patrz wyżej). Ze względu na swą treść i formę ma ona silną moc sprawczą.